پنجمین دوره همایش ملی تبیین حقوق شهروندی در ارومیه با معرفی مقالات منتخب به کار خود پایان داد

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی آذربایجان غربی، این همایش از سوی جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی و دانشگاه علم و فرهنگ کشور در ارومیه و با حمایت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی با مشارکت  انجمن علمی جامعه شناسی سیاسی ایران، مراکز دانشگاهی، علمی و نهاد ها و دستگاههای اجرایی  برگزار شد.

افتتاحیه این همایش با قرائت پیام دکتر طیبی رئیس جهاددانشگاهی به پنجمین همایش ملی حقوق شهروندی در آذربایجان غربی آغاز به کار کرد.

متن پیام دکتر طیبی به  پنجمین دوره همایش ملی تبیین حقوق شهروندی بدین شرح است:

از برگزاریِ پنجمین دوره همایش ملی حقوق شهروندی که در ادامه تلاش‌های تبیینیِ جهاددانشگاهی استان آذربایجان غربی در این حوزه و با مشارکت ارزشمند مراکز علمی - دانشگاهی صورت گرفت، حق شناسی می کنم و امیدوارم نتایج علمی و نظری آن،‌ علاوه بر نمایه سازی های مرسوم، به شکل نوآورانه به عرصه عمل نزدیک شود.

 روابط انسانی به دور از عهدشکنی، ظلم، خیانت و تبعیض، اساس حقوق شهروندی است؛ پایه و کلیدواژه برنامه های اجتماعی نیز، زندگی مسالمت آمیز و عادلانه است. این ارتباطات، حول محور سلامت، کرامت انسانی، آزادی اندیشه و بیان، مشارکت در تعیین سرنوشت، زندگی با کیفیت، حریم خصوصی اشخاص، حق اعتراض و دادخواهی، دسترسی به امکانات و اطلاعات، شاکله مجموعه حقوقی را می سازد که نباید بر پایه دلخواه، تدوین و تفسیر شود؛ آداب و عادات مردم، فرهنگ و سنن، منبع مطمئنِ عدالت و استخراجِ مبانی برای تدوینِ حقوق بشر نیستند و در مقامِ عمل، نبودِ منبعِ مشترک، تفاسیرِ مختلف از حقوق را در پی خواهد داشت. اتفاقی که در دنیای معاصر مرسوم شده و مثلا دفاع صاحب حق در برابر غاصب و متجاوز، تروریسم تعبیر می شود؛ مصادیق در این باب، بسیار است و اگر بگوییم مُرفّه و نَدار، عدل را به طوری که می‌خواهند معنا می‌کنند، سخنی به گزاف نگفته ایم. موضوعِ مهمِ عدالت و حقوق باید بر مبنای استناد به منبعِ وحی، تفسیر شود؛ قرآن کریم به عنوان سندی که از جایگاه منبعِ وحی برای جامعه بشری مانده، حافظ حقوق بشر، منافع انسانی و انسجام جامعه جهانی بشری است؛ ما مفتخریم که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با اتصال به این منبعِ نورانی و توسطِ دین باوران، تدوین شده و ظرفیت های ارزشمندی از مجموعه اصول قانون اساسی و بندهای ذیل آن، پشتوانه تبیین و چگونگی عمل در موضوع حقوق شهروندی و انجامِ وظایف در حیطه تأدیه و استیفای حقوق افراد جامعه است.

 حقوق شهروندی، موضوعی سهل و ممتنع است؛ کافیست برای درک پیچیدگی‌های مباحث آن، در بابِ ارتباطات و تعاملات متنوع و متکثر گروه های مختلف جامعه از قبیل کودکان، زنان، جوانان کارمندان، کارآفرینان، اساتید، پژوهشگران، کارگران، بازاریان، مدیران اجرایی و... تأمل کنیم و دوایرِ حولِ نیازهای این افراد را از نظر بگذرانیم و البته به همه ابعاد و مختصات محیطی از جمله وقوع بحران‌ها که در این همایش نیز به درستی به نمونه‌ای از آن، یعنی همه‌گیری ویروس کرونا اشاره شده، توجه کنیم.

با تمامی این اوصاف، روحِ کلی در تشریعِ قوانین و آنچه به عنوان حقوق شهروندی باید مدنظر قرار بگیرد این است که نباید حق کسی از بین برود و اگر حقی ضایع شد، بی اعتنائی و سکوت جایز نیست؛ این امر، مستلزم بررسیِ دقیق امکانات و نیازهای مردم و تبیین و ترویج رفتارِ کریمانه با آنهاست.

 امید می‌رود با افزایش آگاهی‌ها و سطح همکاری و تعاملات مراکز علمی، قوای سه گانه، مردم و به ویژه سازمان های مردم نهاد و تشکل‌های پدیدآمده از متن مردم، شاهد استیفا و مراعات هرچه بیشتر و کیفی تر حقوق شهروندی در جامعه اسلامی مان باشیم.

 در پایان مجدداً از فرهیختگان ارجمند، اساتید محترم حوزه و دانشگاه، دانشجویان عزیز و دستگاه‌ها و نهادهایی که جهاد دانشگاهی را در برگزاری این همایش ملی یاری کردند، قدردانی می نمایم و توفیق همگان را از خداوند قادر متعال مسألت می نمایم.

همچنین در این همایش ملی سرپرست معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی از تلاش های جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی برای برگزاری پنجمین دوره همایش ملی حقوق شهروندی قدردانی کرد.

دکتر جمال رحیمیان اظهار کرد: از تلاش های جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی برای برگزاری پنجمین دوره همایش ملی حقوق شهروندی و همه افرادی که با ارائه مقاله و ایراد سخنرانی و حضور در نشست ارزشمند علمی و حقوقی زمینه طرح موضوع حقوق شهروندی را برای پنجمین بار فراهم کردند قدردانی می کنم.

وی در ادامه عرصه قانون، حقوق و حاکمیت قانون را عرصه بسیار مهمی دانست و گفت: در جامعه‌ای که قانون و حقوق در آن حاکم باشد آن جامعه بی‌تردید در مسیر سعادت و تکامل قرار گرفته و هر صاحب حقی به حقش می‌رسد و هر ذی حقی، صاحب حق می‌شود و بالعکس در جامعه‌ای که قانون،حقوق، حقوق شهروندی و حقوق بشر در آن جامعه در اولویت نباشد بسیاری از ناهنجاری‌ها و ناعدالتی ها را باید شاهد بود.

رحیمیان با بیان اینکه بی‌تردید از منظر داخلی و در محدوده دولت_ کشور، هیچ عقل سلیمی و انسان منصف و اندیشه ورزی منکر سترگی و اهمیت موضوع قانون و حاکمیت قانون و حقوق شهروندی نیست، افزود: این اصل آنقدر مهم است که می‌توان گفت آن جامعه ای که در آن قانون حاکم است، همه چیز دارد و برخلاف آن، جامعه ای که قانون در آن حاکم نباشد بی‌تردید در اوج محرومیت و بی عدالتی قرار خواهد داشت.

سرپرست معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی با اشاره به اینکه حاکمیت قانون به معنی دقیق موضوع و سروری قانون و حقوق، تعیین کننده سعادت دنیوی و حتی از دید معرفت دینی، تعیین کننده سعادت اخروی انسان و جامعه بشری است، اظهار کرد: در بحث حقوق داخلی، مباحث قانون، حاکمیت قانون، مبنا قرار گرفتن قانون و در راس همه قوانین و در راس سلسله مراتب قوانین، قانون اساسی، پایبندی به آن، پایبندی به حقوق و تکالیفی که قانونگذار موسس در قانون اساسی برای سعادت ملت در نظر گرفته از برترین ویژگی های یک جامعه است که در بعد داخلی بسیار حائز اهمیت است.

وی در ادامه حاکمیت و سروری حقوق و قاعده ی قانونی و حقوقی را در بعد جهانی نیز بسیار حائز اهمیت دانست و افزود:  موضوعی که امروز اغلب سردمداران قدرت از آن دم می زنند و خود را سردمدار عرصه حقوق و حاکمیت قانون می‌دانند اما در عمل نظاره‌گر رویداد های متفاوتی هستیم، شاید در دنیای امروز مظلوم تر از واژه عدالت، حقوق بشر، حقوق شهروندی و حاکمیت قانون وجود نداشته باشد.

دکتر رحیمیان گفت:  در دنیایی که عموما دوگانه هایی حاکم می شود انتخابات خوب و بد، جنگ خوب و بد و کودتای خوب و بد داریم، اما حقیقتاً مبنای این دوگانگی ها چیست؟ چرا از یک سند حقوق بشری و محتوای قانونی، نظام سلطه برداشت‌های می‌کند که در مسیر، تعیین کننده و تامین کننده منافع خود باشد؟ آیا به عدالت و به حاکمیت قانون نزدیک است؟ آیا حقوق بشر و حاکمیت قانون و قاعده ی حقوقی در دنیای امروز ما در اوج مظلومیت خود قرار ندارد؟ چرا امروزه هژمونی و تسلط سیاسی نظام سلطه بر همه عرصه‌های دنیا سیطره انداخت آیا چیزی جز تامین منافع قدرت‌های بزرگ و نظام سلطه تعیین کننده این دوگانگی هاست؟! و این امر سبب شده، قانون،حقوق، حقوق بشر، حقوق شهروندی و عدالت در ذیل شعاع و ذیل منافع سیاسی قدرت‌های بزرگ قرار بگیرد.

وی ادامه داد: چه از منظر داخلی چه از منظر خارجی همچنان حقوقدانان، قانون دانان و سربازان عدالت باید تلاش کرده، استدلال و خرد ورزی کند تا به روزی برسیم که جامعه بشری به اصل حاکمیت قانون، به اصل حاکمیت حقوق به عنوان تنها راه تامین سعادت دنیوی و اخروی بشر نگاه کند.

همچنین مرتضی نبی زاده، سرپرست معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی استان در این همایش ضمن خیر مقدم به اعضای کمیته علمی و داوران همایش و پژوهشگران و دانشجویان شرکت کننده  گفت: پنجمین دوره این همایش در راستای رسالت اجتماعی این نهاد و در راستای تولید آثار علمی در زمینه تخصصی مورد نیاز و مبتلا به جامعه در 3 حوزه شعار سال اعلامی مقام معظم رهبری، کرونا و مدیریت سبز از سوی جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی برگزار شد.

وی با اشاره به اینکه محور ویژه این همایش با عنایت به فرمایش مقام معظم رهبری در مورد نامگذاری شعار سال و تاکید بر حمایت از تولید و رفع موانع تولید تحت عنوان حقوق شهروندی، تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها تعیین شد افزود: کرونا، مسئله معیشت، اشتغال و کسب و کار در حقوق شهروندی، کرونا، مسئله قانون، حکمرانی و عدالت در حقوق شهرودی، کرونا، مسئله آموزش و فناوری در حقوق شهروندی، کرونا، مسئله امنیت و افکار عمومی در حقوق شهروندی، حقوق شهروندی و مدیریت سبز از دیگر محورهای این همایش در حوزه کرونا و مدیریت سبز است.

نبی زاده یادآور شد: کمیته اصلی و علمی وداوری همایش از اساتید مجرب و علمی دانشگاه های تهران، علم وفرهنگ، دانشگاههای سراسری ارومیه، و آزاد و پیام نور، علمی کاربردی استان و ... تشکیل شده است که در این دوره بیش از 50 نفر از اساتید و اعضای هیات علمی داوری این دوره از همایش را بر عهده داشتند.

وی با اشاره به اعلام فراخوان این همایش از ابتدای سال جاری گفت: با توجه به تخصصی بودن محورهای همایش بیش از 90 مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شد که بعد از بررسی های اولیه و نظرات کمیته علمی و داوران همایش 20 مقاله به مرحله داوری در بخش ارائه راه پیدا کردند.

دکتر رضا نیکخواه مدیرگروه حقوق دانشگاه ارومیه و عضو کمیته علمی و داوران پنجمین همایش حقوق شهروندی در این همایش ضمن قدردانی از جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی که این دوره از همایش را به شکلی مطلوب و علمی با مقالاتی پربار و به روز برگزار کرد، گفت:عمدتا مقالات این دوره با معضل روز یعنی شیوع کرونا که بشریت با آن مواجه شده و ابعاد مختلف حقوق شهروندی را دچار مشکل کرده مرتبط بود و این موضوع از ابعاد مختلف در این دوره از همایش حقوق شهروندی به شکل مطلوب در مقالات مورد بررسی قرار گرفت.

وی با بیان اینکه در عصرما موضوع دموکراسی و حکمرانی مطلوب از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و هر دولتی برای ایجاد مشروعیت ساختار و نیز اعمال حاکمیت مشروع وکارآمد نیازمند مشارکت واقعی شهروندان در حوزه شکل گیری و اعمال حاکمیت وحکمرانی می باشد اظهار کرد:امروزه دیگر مشارکت سیاسی مردم در موضوع انتخابات خلاصه نمی شود و انتخابات دموکراتیک و سالم صرفا نقطه شروع حکمرانی مطلوب و دموکراسی می باشد و در واقع انتخابات و مشارکت سیاسی صرفا بعد شکلی حاکمیت قانون و دموکراسی است.

دکتر نیکخواه ادامه داد:اما بعد مهم و دوم دموکراسی و حاکمیت قانون بعد ماهوی آن می باشد که عبارت است از احترام و نیز حمایت کامل از همه حقوق و آزادی های فردی و عمومی شهروندان در جامعه می باشد و تا زمانی که شعار "همه حقوق برای همه شهروندان" به صورت عینی و عملی در یک حکومت و ساختارهای مختلف ان تحقق پیدا ننماید به هیچ وجه دموکراسی واقعی شکل نخواهد گرفت در واقع مشارکت واقعی و دموکراسی سیاسی مردم زمانی خواهد بود که بین دولت و شهروند در حوزه احترام و حمایت از حقوق شهروندی یک تعمد متقابل ایجاد گردد.

دکتر ارحام هاشم پور، مدیرگروه حقوق دانشگاه آزاد ارومیه و عضو کمیته علمی و داوران پنجمین همایش حقوق شهروندی نیز در این همایش  ضمن قدردانی از جهاد دانشگاهی استان بخاطربرگزاری همایش حقوق شهروندی افزود:سطح مقالات ارائه شده نسبت به دوره های قبل مطلوب و در تراز بالایی قرار داشت.

وی اظهار کرد:  دغدغه های مربوط به حقوق شهروندی را می توان از محتوای مقالات استباط کرد که امید است همایش های اینچنینی که در جهت تبیین حقوق شهروندان و آشنایی آنها با حقوق خود است تداوم یابد.

در این همایش مقالات منتخب پژوهشگران؛ اساتید و دانشجویان دانشگاههای سراسر کشور  در قالب محورهای همایش با حضور داوران همایش ارائه شد و از ارائه دهندگان منتخب با اهدای لوح تجلیل بعمل آمد .